درباره شرکت های حفاظتی و مراقبتی بیشتر بدانیم
در ادامه این مقاله برایتان از نحوه تاسیس قوانین و تاریخچه ایجاد شرکت های حفاظتی و مراقبتی از زبان رییس مرکز انتظام پلیس پیشگیری نیروی انتظامی برایتان خواهیم گفت.

در ادامه با ما همراه باشید.
تاسیس موسسات خدمات حفاظتی و مراقبتی از چه تاریخی رسمیت قانونی یافت؟
تاسیس موسسه خدمات حفاظتی و مراقبتی در پی پیشنهاد ستاد کل نیروهای مسلح به مقام معظم رهبری و حسب الامر فرمان ایشان از تاریخ 17/8/88 حالت رسمی و قانونی یافت. تشکیل این موسسات در تاریخ 14/9/88 رسماً ابلاغ و در تاریخ 22 آذر ماه 88 در روزنامه رسمی منتشر شد. اگر چه این موسسات پیش از این نیز به ارایه خدمات مشغول بودند اما فعالیت آنها رسمیت قانونی و حقوقی پیدا نکرده بودند. از تاریخ 18/8/88 فعالیت آن ها به فرمان شد و رسمیت قانونی یافت.
در حال حاضر تعداد موسسات خدمات حفاظتی و مراقبتی در سراسر کشور چه تعداد است و در این راستا چه تعداد شغل ایجاد شده است؟
تا به امروز 475 موسسه خدمات حفاظتی و مراقبتی در سراسر کشور راه اندازی شده است. مجموع تعداد نیروی این موسسات حدود 32 هزار نفر است. این تعداد شامل نیروی انسانی صف و ستاد می گردد. به طور غیرمستقیم نیز برای حدود 5 هزار نفر با راه اندازی این موسسات شغل ایجاد شده است. این افراد در بخش تهیه و فروش تجهیزات و البسته شاغل شده اند.
به طور کلی برای تاسیس موسسات خدمات حفاظتی و نظارتی چه شرایط و مدارکی است و متقاضیان باید از کجا آغاز نمایند؟
ماده 18 آیین نامه ماده 122 قانون برنامه چهارم توسعه مربوط به نحوه تاسیس موسسات خدمات حفاظتی و مراقبتی است. براساس این ماده اعضای هیات مدیره این موسسات باید حداقل 5 و حداکثر 7 نفر باشند که دو نفر از آنان شامل رییس هیات مدیره و مدیرعامل موسسه الزاماً باید از بازنشستگان عالی رتبه نیروهای لشکری باشند. بعضاً در مواردی بازنشستگان کشوری نیز مورد پذیرش قرار می گیرند.
از دیگر شرایط هیات مدیره می توان به: عدم سوءسابقه و پیشینه، عدم اشتغال به کار در نهادها و موسسات دولتی، کشوری و لشکری و نهادها و موسسات عمومی غیردولتی، تابعیت ایران و... اشاره نمود.
بعلاوه حداقل مدرک تحصیلی هیات مدیره فوق دیپلم است. عضویت بیش از 2 نفر از یک خانواده نیز در هیات مدیره موسسه ممنوع است. در شرایط مساوی خانواده ایثارگران، رزمندگان، بسیجیان فعال و بازنشستگان انتظامی، نظامی و امنیتی برای تاسیس و مدیریت موسسات خدمات حفاظتی و مراقبتی در اولویت هستند.
روال تاسیس این موسسات نیز به این شکل است که هیات مدیره باید تقاضای خود را به مرکز انتظام استان متبوع خود ارایه دهد، این درخواست به مرکز انتظام پلیس پیشگیری ناجا ارسال می گردد و در این مرکز مورد آنالیز و اقدام قرار می گیرد. هیات مدیره باید فرم های مربوطه را از جمله فرم های عدم سوءپیشنه، عدم اعتیاد، تاییدیه پزشکی، عدم پیشینه های امنیتی و... را تهیه و تکمیل نمایند. پس از تکمیل این فرم ها نظریه حفاظت اطلاعات نیز زمینه آن ها می گردد. پس تهیه و تایید مدارک لازم، موسسه به وسیله مرکز انتظام ناجا به اداره ثبت شرکت ها معرفی می گردد و از این طریق ثبت می گردد.
موسسات خدمات حفاظتی و مراقبتی از نظر حقوق و دستمزد تابع قوانین چه سازمانی هستند و آیا نظارتی در این رابطه وجود دارد؟
این موسسات، موسساتی غیرانتفاعی و غیرتجاری هستند و در تابعیت و کنترل نیروی انتظامی فعالیت می نمایند. این موسسات از بخشنامه ها و دستورات ناجا تبعیت می نمایند، اما در بحث حقوق و دستمزد تابع قانون کار هستند. مرکز انتظام بر نحوه و چگونگی پرداخت حقوق و دستمزد کارکنان این موسسات و به طور کلی بر فعالیت آن ها نظارت کامل دارد. این موسسات باید ریز پرداختی های خود را که به وسیله سیستم بانکی انجام می گردد و بعلاوه فرم های بیمه و مالیات و سایر موارد قانونی را به رویت مرکز انتظام برسانند. در صورتی که تخلفی در این رابطه وجود داشته باشد قطعاً با آن برخورد می گردد. مرکز انتظام به صورت کارشناسانه بر قراردادهای این موسسات، نوع قراردادها و مبالغ آن ها دقیقاً نظارت دارد.
در صورتی که کارکنان این موسسات از نحوه پرداخت حقوق و مزایای خود شکایت دارند علاوه بر اینکه حق آن ها در هیات های رسیدگی و تشخیص سازمان های کار استان ها محفوظ است، می توانند به وسیله مرکز انتظام استان متبوع خود شکایت خود را رسیدگی نمایند. مراکز انتظام استان ها به دقت موارد مطروحه را آنالیز می نمایند و برابر قوانین و مقررات اقدام می نمایند.
برخورد با شرکت های مختلف به چه صورت است؟
تخلف ها و شکایات در کمیسیون مواد 23، 24 و 25 آیین نامه ماده 122 قانون برنامه چهارم توسعه مطرح می گردد. اعضای کمیسیون از رده های بالا هستند. اعضای کمیسیون بدویه شامل: فرمانده انتظامی استان یا جانشین وی، نماینده استانداری، نماینده دادستانی عمومی و انقلاب اسلامی، رییس حفاظت اطلاعات استان و رییس پلیس پیشگیری استان، است. رییس این کمیسیون بر عهده فرمانده انتظامی استان یا جانشین وی است. اگر مشکل و شکایت در کمیسیون بدویه حل نگردد موضوع ارجاع می یابد به کمیسیون ثانویه. در این کمیسیون، رییس پلیس پیشگیری ناجا، رییس مرکز انتظام ناجا، نماینده دادستانی عمومی و انقلاب کل کشور، نماینده معاونت امنیت انتظامی وزارت کشور و نماینده حفاظت اطلاعات ناجا عضو هستند که موضوع را آنالیز می نمایند و نظریه نهایی را اعلام می نمایند. این کمیسیون نسبت به ادامه فعالیت موسسه اعلام نظر می نماید. در صورتی که کمیسیون ثانویه تصمیم بر خلعیت موسسه نماید این موضوع به اداره ثبت شرکت ها اعلام و از این طریق موسسه محدود و مسدود می گردد.
هماهنگونه که می بینید ما بر فعالیت موسسات خدمات حفاظتی و مراقبتی نظارت کامل داریم و موارد قانونی در این رابطه پیش بینی شده است.
اخیراً مصوب شده است که فعالیت های نگهبانی صرفاً از کانال موسسات خدمات حفاظتی و مراقبتی تامین و انجام گردد، این موضوع را تشریح می فرمایید.
در گذشته شرکت های خدماتی تامین نیروی انسانی، برای تامین نیروی انسانی نگهبانی محدودیتی نداشتند. این شرکت ها نگهبانان را با حداقل حقوق و با استثمار کامل در مجتمع ها و سازمان های دولتی و غیردولتی به کار می گرفتند. از تاریخ 17/8/88 و در پی ابلاغ مقام معظم رهبری، مقرر شد کلیه خدمات حفاظتی و مراقبتی صرفاً به وسیله موسسات خدمات حفاظتی و مراقبتی مشمول آیین نامه اجرایی ماده 122 قانون برنامه چهارم توسعه انجام گردد. لذا از تاریخ 14/9/88 که تشکیل موسسات خدمات حفاظتی و مراقبتی رسماً ابلاغ شد، به مدت 6 ماه به شرکت های تامین نیروی انسانی و شرکت های حفاظتی و مراقبتی که به عناوین مختلف ثبت شده بودند فرصت داده شد که خود را با این آیین نامه هماهنگ نمایند و اگر قرار بر این است که کار حفاظتی انجام دهند با شرایطی که در این آیین نامه آمده است منطبق شوند. در این راستا هماهنگی لازم با ادارات کار و ادارات ثبت سراسر کشور به عمل آمده است و این مهم به وسیله ستاد کل نیروهای مسلط به آن ها ابلاغ شده است.
در صورتی که این شرکت ها حاضر به انجام این کار نشوند چه عواقبی در انتظار آن ها خواهد بود؟
شرکت های پیمانکاری تامین نیروی انسانی که قصد تامین نیروی نگهبان را داشته باشند و بعلاوه شرکت های حفاظتی و مراقبتی که پیش از ابلاغ آیین نامه اجرایی ماده 122 قانون برنامه چهارم توسعه به عناوین مختلف ثبت شده اند از تاریخ 22/3/89 می بایست براساس شرایط این آیین نامه فعالیت نمایند و خود را با این شرایط منطبق نمایند. در غیر این صورت از ادامه فعالیت موسسات و اینگونه دفاتر به وسیله ناجا جلوگیری به عمل می آید. در ماده 38 آیین نامه اجرایی ماده 122 قانون برنامه چهارم توسعه آمده است: ناجا موظف است شرایط و فعالیت دفاتر خدمات الکترونیک پلیس و موسساتی که قبل از تصویب این آیین نامه در زمینه امور خدمات انتظامی، حفاظتی، مراقبتی، نگهبانی و امثال آن تشکیل شده اند و در حال حاضر فعال می باشند را حداکثر ظرف مدت 6 ماه از زمان انتشار رسمی این آیین نامه (22/آذر/88) با ضوابط و مقررات آن تطبیق داده و نسبت به اصلاح موارد اقدام و در صورت عدم تطبیق در مهلت مناسب معین شده از ادامه فعالیت موسسات و اینگونه دفاتر به وسیله ناجا جلوگیری به عمل می آید.
انطباق این شرکت ها و موسسات با آیین نامه مذکور درصد قابل توجهی اشتغالزایی را نیز به همراه خواهد داشت، به طور کلی پیش بینی می کنید در امسال چه تعداد شغل به وسیله موسسات خدمات حفاظتی و مراقبتی ایجاد گردد؟
با انطباق شرکت های تامین نیروی انسانی و شرکت های خدماتی و حفاظتی با آیین نامه اجرایی ماده 122 قانون برنامه چهارم توسعه، پیش بینی می کنیم بیش از یکصد هزار شغل نو از این طریق در امسال ایجاد گردد. انطباق با این آیین نامه یک مصوبه قانونی است که ستاد کل نیروهای مسلح و نیروی انتظامی اجرایی شدن آن را به طور جدی پیگیری می نمایند.
به طور کلی شرایط کشور ما از نظر واگذاری امور مراقبتی و حفاظتی به بخش خصوصی در مقایسه با سطح دنیا در چه شرایطی قرار گرفته است؟
همانگونه که گفتم در کشور ما در مجموع حدود 32 هزار نفر در قالب موسسات خدمات حفاظتی و مراقبتی فعالیت می نمایند که متاسفانه این آمار بسیار اندکی است. در کشورهای پیشرفته این آمار بسیار قابل توجه است. به عنوان مثال در کشور آفریقای جنوبی بیش از 4 میلیون نفر در قالب موسسات غیردولتی کار حفاظتی و مراقبتی انجام می دهند و یا در کشور آمریکا 3 برابر پلیس دولتی، نیروی حفاظتی و مراقبتی در قالب موسسات غیردولتی به ارایه خدمات مشغولند.
به عنوان آخرین سوال بفرمایید، چه تمهیداتی در رابطه با آموزش نیروی انسانی شرکت های خدماتی حفاظتی و مراقبتی اندیشیده شده است؟
نیروهای شاغل در موسسات خدمات حفاظتی و مراقبتی موظفند 10 روز و در مجموع 64 ساعت آموزش نظری و عملی را بگذرانند. 38 ساعت از مجموع این آموزش ها مختص به مباحث نظری و 26 ساعت نیز به آموزش های عملی اختصاص دارد. این نیروها بعد از گذراندن این آموزش ها و موفقیت در آن ها رسماً مشغول به کار می شوند.
افراد در آموزش های نظری با مباحث مختلفی از جمله نحوه اجرای قانون شهروندی، نحوه برخورد با مردم و ارباب رجوع و... آشنا می شوند. در آموزش های عملی نیز دوره هایی چون امداد و نجات و آتش نشانی، دفاع شخصی و... برگزار می گردد تا کارکنان این شرکت ها در مواجهه با اینگونه اتفاقات بتوانند واکنش مناسب را داشته باشند.
گفتنی است، پیش بینی شده است در هر استان یک آکادمی به همین منظور راه اندازی گردد که تا به امروز در 16 استان این مهم اجرا شده است و کارکنان موسسات خدمات حفاظتی و مراقبتی در این آکادمی ها، آموزش های لازم را فرا می گیرند.